Εν μέσω οικονομικής πίεσης και πολιτικής παρέμβασης από τις ΗΠΑ, ανώτερος αξιωματούχος του ΟΗΕ δήλωσε ότι ο παγκόσμιος οργανισμός συζητά το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης του ΟΗΕ και των κύριων του οργάνων από τη Νέα Υόρκη σε άλλες πόλεις του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Ιστάνμπουλ, του οικονομικού κέντρου της Τουρκίας.
«Η μεταφορά της παραδοσιακής έδρας του ΟΗΕ σε άλλες πόλεις είναι κάτι που εξετάζεται, κάτι που έχει ήδη συμβεί στο παρελθόν», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζαρίκ, στα μέσα ενημέρωσης την Παρασκευή, από την έδρα του Οργανισμού.
Στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τόνισε ότι η Ιστάνμπουλ θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένας εξαιρετικός κόμβος του ΟΗΕ.
Και άλλοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Σέρβου ηγέτη Αλεξάνταρ Βούτσιτς, πρότειναν κατά τη διάρκεια των ομιλιών τους τη μεταφορά του ΟΗΕ και των οργανισμών του σε πόλεις τους.
Ερωτηθείς από το TRT World εάν η Ιστάνμπουλ θα μπορούσε να είναι η πόλη στην οποία θα μεταφερόταν ο ΟΗΕ, ο Ντουζαρίκ απάντησε: «Η Ιστάνμπουλ φιλοξενεί ήδη έναν αριθμό περιφερειακών κόμβων για διάφορους οργανισμούς του ΟΗΕ, επομένως είναι κάτι που αξιολογούμε συνεχώς».
Πέντε από τα έξι κύρια όργανα του ΟΗΕ – η Γενική Συνέλευση, το Συμβούλιο Ασφαλείας, το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο, το Συμβούλιο Κηδεμονίας και η Γραμματεία του ΟΗΕ— εδρεύουν στην έδρα του Οργανισμού στη Νέα Υόρκη.
Το έκτο, το Διεθνές Δικαστήριο, εδρεύει στη Χάγη της Ολλανδίας.
Εν μέσω σημαντικών περικοπών στη χρηματοδότηση του ΟΗΕ, ιδιαίτερα από τις ΗΠΑ υπό την κυβέρνηση Τραμπ το 2025, έχει ενταθεί η συζήτηση και αυξάνονται οι απαιτήσεις από διάφορες διεθνείς προσωπικότητες για μετεγκατάσταση της έδρας του ΟΗΕ και ορισμένων οργανισμών του αλλού, εκτός Νέας Υόρκης.
Η κρίση χρηματοδότησης έχει δημιουργήσει έλλειμμα στον προϋπολογισμό του ΟΗΕ, οδηγώντας στη λήψη μέτρων εξοικονόμησης κόστους, όπως μειώσεις προσωπικού. Κατά συνέπεια, αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, προτείνουν την Ιστάνμπουλ ως πιθανό κόμβο του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με αναφορές, ενδέχεται να υπάρξει μείωση του προϋπολογισμού κατά 500 εκατομμύρια δολάρια για το 2026, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση του προσωπικού κατά 20% παγκοσμίως. Αυτό έχει προκαλέσει την έκδοση εσωτερικών υπομνημάτων που περιγράφουν σημαντικές αναδιαρθρώσεις, όπως συγχωνεύσεις τμημάτων και μετατόπιση πόρων μακριά από δαπανηρά δυτικά κέντρα.
«Θα έπρεπε να είχε χορηγηθεί βίζα στον Αμπάς»
Οι εκκλήσεις αυτές προκύπτουν από οικονομικές πιέσεις, την πολιτική ανάμιξη της χώρα υποδοχής και την εκτεταμένη δυσαρέσκεια για την αμερικανική επιρροή στον οργανισμό.
Ζητήθηκε από τον Ντουζαρίκ να χαρακτηρίσει το παγκόσμιο σύστημα που επιτρέπει σε έναν ηγέτη [τον Μπενιαμίν Νετανιάχου], ο οποίος καταζητείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, να μιλά στον ΟΗΕ, ενώ στον ομόλογο του της Παλαιστίνης [Μαχμούντ Αμπάς] απαγορεύεται η είσοδος στον Οργανισμό.
«Η θέση μας είναι ότι σε κάθε Πρόεδρο, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου Αμπάς, θα έπρεπε να χορηγηθεί βίζα. Το γεγονός ότι στον ίδιο και την αντιπροσωπεία του [αρνήθηκαν τη βίζα οι ΗΠΑ] θεωρούμε ότι αντιβαίνει στους [κανονισμούς του ΟΗΕ], καθώς κάθε εκπρόσωπος κάθε κράτους-μέλους ή μόνιμου παρατηρητή έχει το δικαίωμα να μιλήσει» στον ΟΗΕ.
Πριν από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα αρνηθούν τη χορήγηση βίζας στον Παλαιστίνιο ηγέτη και τους αντιπροσώπους του για τη Γενική Συζήτηση και άλλες συναντήσεις στην έδρα τους στη Νέα Υόρκη.
Ως χώρα υποδοχής του ΟΗΕ, η Ουάσιγκτον υποχρεούται να μην εμποδίζει τους αντιπροσώπους.
Παρόμοια περιστατικά περιλαμβάνουν την απαγόρευση εισόδου στον Ομάρ αλ-Μπασίρ από το Σουδάν το 2013 λόγω κατηγοριών από το ΔΠΔ, και τη μεταφορά της Γενικής Συνέλευσης του 1988 στη Γενεύη, αφού απαγορεύτηκε η είσοδος στον Γιάσερ Αραφάτ.
Η κυβέρνηση Τραμπ ισχυρίζεται ότι συμμορφώνεται, ωστόσο οι επικριτές θεωρούν την κίνηση ως πλήγμα κατά της πολυμέρειας, επικαλούμενοι τις αποχωρήσεις από τον ΠΟΥ, τις συμφωνίες για το κλίμα και τις κυρώσεις σε δικαστές του ΔΠΔ.
