Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, Ντόναλντ Τραμπ, υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που δημιουργεί μια μαύρη λίστα χωρών, τις οποίες η Ουάσινγκτον κατηγορεί ότι κρατούν άδικα Αμερικανούς πολίτες, εισάγοντας κυρώσεις και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις σε κράτη που κατηγορούνται για συμμετοχή σε «διπλωματία ομήρων».
Το διάταγμα επιτρέπει στο Υπουργείο Εξωτερικών να χαρακτηρίζει χώρες ως «κρατικούς χορηγούς άδικης κράτησης», βασισμένο στο μοντέλο της λίστας χορηγών τρομοκρατίας, με ποινές που περιλαμβάνουν κυρώσεις, περιορισμούς στις εξαγωγές των ΗΠΑ και απαγορεύσεις εισόδου για αξιωματούχους που εμπλέκονται στις φυλακίσεις.
«Με αυτό το εκτελεστικό διάταγμα που υπογράφετε σήμερα, δείχνετε σαφέστατα, ότι οι Αμερικανοί πολίτες δεν θα χρησιμοποιούνται ως διαπραγματευτικά χαρτιά», δήλωσε ο σύμβουλος του Τραμπ, Σεμπάστιαν Γκόρκα, στο Οβάλ Γραφείο.
Παρόλο που δεν κατονομάστηκαν άμεσα χώρες, ένας ανώτερος αξιωματούχος ανέφερε ότι η Κίνα, το Ιράν και το Αφγανιστάν εξετάζονται ως κυβερνήσεις που «συμμετέχουν συστηματικά στη διπλωματία ομήρων».
Σε μια πρωτοφανή κίνηση, το εκτελεστικό διάταγμα εξουσιοδοτεί τις Ηνωμένες Πολιτείες να απαγορεύουν στους δικούς τους πολίτες να ταξιδεύουν σε χώρες που περιλαμβάνονται στη μαύρη λίστα. Η Ουάσινγκτον έχει επιβάλει τέτοιους περιορισμούς στο παρελθόν μόνο στη Βόρεια Κορέα, μετά τον θάνατο του Αμερικανού φοιτητή Ότο Γουόρμπιερ το 2017, έπειτα από την κράτησή του εκεί.
Η μαύρη λίστα μπορεί επίσης να εφαρμοστεί σε ομάδες που ελέγχουν εδάφη αλλά δεν αναγνωρίζονται ως κράτη.
‘Δύσκολη διαδικασία’
Ένας Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι το διάταγμα έχει σχεδιαστεί για να απλοποιήσει την αντίδραση της κυβέρνησης. «Αυτό καθιστά ευκολότερη τη λήψη μέτρων χωρίς να χρειάζεται να περάσουμε από μια δύσκολη διαδικασία», ανέφερε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι οι χώρες μπορούν να αφαιρεθούν από τη λίστα εάν συμμορφωθούν αργότερα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν θέσει ως προτεραιότητα την εξασφάλιση της απελευθέρωσης Αμερικανών στο εξωτερικό, ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Ο Τραμπ έχει τονίσει το ιστορικό του στην απελευθέρωση Αμερικανών, με αξιωματούχους να δηλώνουν ότι 72 κρατούμενοι έχουν απελευθερωθεί κατά τη διάρκεια της προεδρίας του.
Προηγούμενες προσπάθειες περιλάμβαναν ανταλλαγές κρατουμένων με τη Ρωσία και άλλες κυβερνήσεις.
Το Υπουργείο Εξωτερικών καθορίζει τακτικά εάν οι κρατήσεις είναι «άδικες», συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων όπου Αμερικανοί πολίτες φυλακίζονται ως πολιτικά διαπραγματευτικά χαρτιά.
Υπό τον πρώην πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, η Κίνα απελευθέρωσε Αμερικανούς που είχε κρατήσει, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας όπου η Ουάσινγκτον χαλάρωσε τις ταξιδιωτικούς περιορισμούς για Αμερικανούς πολίτες, κάτι που το Πεκίνο είχε δηλώσει ότι έβλαπτε το επιχειρηματικό του κλίμα.