Η σύλληψη από το Ισραήλ περίπου 30 κυρίως Εβραίων πολιτών για υποτιθέμενη κατασκοπεία υπέρ του Ιράν αποκάλυψε μια στρατηγική που χαρακτηρίστηκε ως η πιο εκτεταμένη προσπάθεια διείσδυσης της Τεχεράνης εδώ και δεκαετίες.

«Υπάρχει ένα μεγάλο φαινόμενο εδώ», δήλωσε ο πρώην ανώτερος αξιωματούχος της Σιν Μπετ, Σαλόμ Μπεν Χανάν επισημαίνοντας τον μεγάλο αριθμό των Εβραίων πολιτών του Ιράν που έχουν συμφωνήσει να εργαστούν εναντίον του κράτους.

Συνεντεύξεις με πηγές, δικαστικά αρχεία και επίσημες ανακοινώσεις  δείχνουν ότι τα άτομα που στρατολογούνται είναι κοινωνικά περιθωριοποιημένοι- πρόσφατοι μετανάστες, λιποτάκτες του στρατού και κατάδικοι για σεξουαλικά εγκλήματα.

Σε αντίθεση με τις προηγούμενες επιχειρήσεις κατασκοπείας της Τεχεράνης, οι οποίες στόχευαν ανώτερα στελέχη όπως επιχειρηματίες και πρώην υπουργούς, το νέο αυτό κύμα επικεντρώθηκε σε περιθωριοποιημένα στρώματα της κοινωνίας.

Η διείσδυση έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του πολέμου δι' αντιπροσώπων του Ισραήλ, ο οποίος έχει ενταθεί από τις 7 Οκτωβρίου 2023 με στόχο τα στρατιωτικά στοιχεία της Τεχεράνης και τους ηγέτες των συμμάχων της.

Οι δολοφονίες αυτές στόχευσαν ανώτερους ηγέτες της Χαμάς, όπως ο Ισμαήλ Χανίγια, ο Γιαχία Σινουάρ και ο Φατάχ Σαρίφ, και ανώτερα στελέχη της Χεζμπολάχ, όπως ο Χασάν Νασράλα, ο Φουάντ Σουκρ και ο Χασίμ Σαφιεντίν.

Από περιθωριοποιημένους σε κατάσκοπους

Σύμφωνα με την αστυνομία και την υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ, Σιν Μπετ, τουλάχιστον δύο ύποπτοι ανήκαν στην υπερορθόδοξη κοινότητα του Ισραήλ.

Οι συλλήψεις στη Χάιφα τον Οκτώβριο αντανακλούσαν σαφώς αυτό το μοτίβο, και δεν ήταν το πρώτο περιστατικό.

Ο αμυντικός αναλυτής Χαμζέ Αττάρ επέστησε τη σημασία της επιτυχημένης εκμετάλλευσης από το Ιράν δύο διαφορετικών περιθωριοποιημένων ομάδων - των πρόσφατων μεταναστών από το Αζερμπαϊτζάν και των Αράβων Ισραηλινών.

«Πρόκειται για μια μεγάλη υπόθεση», είπε, εξηγώντας πώς το Ιράν κατάφερε να διεισδύσει σε αυτές τις κοινότητες, οι οποίες βρίσκονται ελαφρώς εκτός του κυρίαρχου ρεύματος της ισραηλινής κοινωνίας.

«Το Ισραήλ έχει θεωρηθεί σχεδόν αδιαπέραστο από τις ξένες οργανώσεις κατασκοπείας, επειδή είναι μια μικρή και γενικά αρμονική κοινωνία».

Σύμφωνα με τον Αττάρ, η ικανότητα του Ιράν να μετατρέπει πολλές περιθωριοποιημένες ομάδες σε «απόκτημα» αποτελεί μια σημαντική ανακάλυψη των μυστικών υπηρεσιών.

 Ψηφιακή τηλεφωνική γραμμή προσλήψεων

Οι ιρανικές υπηρεσίες πληροφοριών εντόπιζαν μεθοδικά δυνητικούς στρατολογημένους μέσω των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με προειδοποιήσεις που εξέδωσε η ισραηλινή αστυνομία τον Νοέμβριο.

Η μέθοδος ήταν μερικές φορές εκπληκτικά άμεση - ένα μήνυμα που εστάλη σε έναν Ισραηλινό πολίτη, το οποίο είδε το Reuters, υποσχόταν 15.000 δολάρια σε αντάλλαγμα για πληροφορίες μαζί με στοιχεία επικοινωνίας.

Το Ιράν προσέγγισε επίσης δίκτυα αποδήμων Εβραίων από χώρες του Καυκάσου που ζουν στον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής σύμφωνα με πρώην αξιωματούχο της ισραηλινής αντικατασκοπείας που εργαζόταν μέχρι το 2007, υποδηλώνοντας μια ευρύτερη στρατηγική στόχευσης δυνητικά περιθωριοποιημένων εβραϊκών κοινοτήτων παγκοσμίως.

«Στα άτομα που στρατολογούνται ανατίθενται αρχικά φαινομενικά αθώα καθήκοντα με αντάλλαγμα χρήματα, μετά από τα οποία οι αρχές αρχίζουν να ζητούν συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με άτομα και ευαίσθητες στρατιωτικές υποδομές», λέει. Οι επιχειρήσεις συχνά υποστηρίζονταν με εκβιασμούς.

Αυτή η στρατηγική σταδιακής κλιμάκωσης έγινε σαφής στην υπόθεση Victorsson.

Οι έρευνες της Σιν Μπετ και της αστυνομίας αποκάλυψαν ότι αρχικά εκτελούσε βασικές εργασίες στο πάρκο Hayarkon του Τελ Αβίβ, όπως το να κάνει γκράφιτι, να κρύβει χρήματα, να κρεμά αφίσες και να καίει αυτοκίνητα, για τις οποίες λάμβανε περισσότερα από 5.000 δολάρια.

Σύμφωνα με τις υπηρεσίες ασφαλείας, αργότερα τον προσέγγισαν για πιο σοβαρές επιχειρήσεις, όπως δολοφονίες και προμήθεια όπλων.

Η ανακοίνωση της Σιν Μπετ την 21η Οκτωβρίου αντανακλούσε τη σοβαρότητα της κατάστασης, καθώς περιέγραφε αυτές τις κατασκοπευτικές δραστηριότητες ως «ένα από τα πιο σοβαρά περιστατικά που έγιναν γνωστά στο κράτος του Ισραήλ».

«Η απόφαση να προβούν σε λεπτομερείς δημόσιες δηλώσεις σχετικά με αυτές τις συνωμοσίες ήταν μια κίνηση των υπηρεσιών ασφαλείας του Ισραήλ για να στείλουν ένα μήνυμα τόσο στο Ιράν όσο και σε πιθανούς σαμποτέρ εντός του Ισραήλ ότι θα συλληφθούν», εξήγησε ο Μπεν Χανάν.

«Θέλετε να προειδοποιήσετε τον λαό. Και ταυτόχρονα θέλετε να δώσετε το παράδειγμα στους ανθρώπους που σκέφτονται ή σχεδιάζουν να συνεργαστούν με τον εχθρό».

Με την πάροδο των ετών, το Ισραήλ έχει πετύχει σημαντικές επιτυχίες των μυστικών υπηρεσιών στον σκιώδη πόλεμο με τον σημαντικότερο εχθρό του, συμπεριλαμβανομένης της υποτιθέμενης δολοφονίας ενός ανώτερου πυρηνικού επιστήμονα.

Σε ανακοίνωση που ανάρτησε στα μέσα ενημέρωσης μετά τις συλλήψεις, η αποστολή του Ιράν στον ΟΗΕ δεν επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε αν είχε επιδιώξει να στρατολογήσει τους Ισραηλινούς, λέγοντας ότι «από λογική άποψη» τέτοιες προσπάθειες των ιρανικών υπηρεσιών πληροφοριών θα επικεντρώνονταν σε Ιρανούς και μη μουσουλμάνους για να μειωθούν οι υποψίες.